Onderstroomluisteren
Een blokkade in de onderstroom in jouw team of afdeling kent een brede variëteit aan signalen: emotioneel, fysiek, maar ook in energie.
Natuurlijk hoort enige vorm van stagnatie, weerstand en stilstaan bij creatie- en veranderingsprocessen... maar erin vast blijven zitten niet.
Hoe herken je onderstroomissues?
Een paar voorbeelden van hoe blokkades (uitdagingen!) zich manifesteren: onduidelijkheid, een gespannen sfeer, deadlines steeds niet halen, roddelen, zaken verbergen, fysieke klachten bij individuele teamleden, soms zelfs opgeven, weggaan of silent quitting.
Onderliggend kan er sprake zijn van bijvoorbeeld twijfel, subtiele buitensluiting, wantrouwen, ongezonde competitiedrang, gebrek aan motivatie of een behoefte aan meer veiligheid.
Zelfs als je weet wat er speelt, leidt het willen oplossen ervan vaak tot weerstand en meer onveiligheid.
Weerstand op loslaten heeft een heel belangrijke signaalfunctie. In ons Ronde Tafel luisterproces wordt weerstand daarom expliciet uitgenodigd.
Verken eens bij jezelf of een of meer van bovenstaande signalen regelmatig terugkomen in je team.
En zo ja…hoe je daarmee omgaat als teamleider of manager:
Heb je vooral de neiging positief blijven en vermijd je over obstakels te praten omdat je bang bent dingen ‘erger’ te maken?
Drijf je dingen snel op de spits door heel snel partij te kiezen - óf vind je dat juist moeilijk, omdat je vooral 'professioneel' wilt blijven?
Benader je individuele signalen als persoonlijke problemen? En moedig je mensen uit dingen 'gewoon los te laten'?
Weet je hóe je de stagnatie in de onderstroom juist kan aanwenden om een transformatie in gang te zetten?
Of bij een nieuw idee de drijvende kracht van de onderstroom optimaal aan te wenden?
Wij zien keer op keer dat luisteren naar de onderstroom een unieke kans is om vastzittende patronen als ingang te nemen naar jullie potentieel.
Theoretische achtergrond
Onderstroomluisteren bestaat uit een combinatie van ingrediënten. Het is gebaseerd op de door psychologe Saskia Zijnenburg ontwikkelde Luisterboomⓒmethode voor individuen, maar dan zorgvuldig verder ontwikkeld voor het sámen luisteren in groepen. Voor de nerds onder ons: Hanneke noemt het 'een dialogische schaduwwerkvariant voor groepsdynamiek, met elementen van Somatic Experiencing en een snufje Hegel'.
Het verrassende transformatieve groepsluisterproces dat Saskia en Hanneke samen ontwikkelden maakt beperkende krachten in een team bewust, door vertragen en collectief waarnemen van de onderstroom; ont-'wikkelt' deze door het op een niet-oordelende manier heen en weer bewegen tussen de ervaren blokkade en een paradoxaal perspectief; waardoor in de verbinding op bijna magische wijze een nieuwe en meer integratieve wijsheid ontstaat.
Vanuit de resulterende transformatie van het onderstroomthema is het mogelijk om heel concrete, praktisch toepasbare handvaten te formuleren voor de toekomst (die voor íedereen in het team passend voelen). De meest belangrijke transformatie vindt echter plaats op gevoelsniveau: wanneer de onderstroom vanuit een veilige container het licht heeft gezien, zal deze nooit meer hetzelfde zijn.
Alsof dat niet bijzonder genoeg is, doen we dat ook nog eens op een manier die inclusiviteit bevordert en de invloed van ongelijke machtsverhoudingen vermijdt. Niet voor niets werken we met ronde tafels: daaraan is niemand belangrijker dan de ander! Het resultaat is rust, openheid én heldere richting - zowel op individueel niveau als in de groepsdynamiek.